نقد فیلم تاریک و شرور؛ شیطان ملحدین را می کشد

از دهه 70 میلادی تا کنون خانواده یک از عوامل مهم فیلمهای ترسناک بوده و در بسیاری از آنها عناصر وحشت زا هسته خانواده را هدف قرار می دهند.

در مزرعه ای دور افتاد در تگزاس، زن و شوهری پیر زندگی می کنند. لوئیز و مایکل فرزندان این زوج سالخورده پس از مدتها برای دیدار پدرشان که به کما رفته و لحظات پایانی زندگی را سپری می کند، به مزرعه بازمیگردند؛ ولی در همان ابتدا مادرشان بشدت با آمدن و ماندن فرزندان مخالفت می کند. فرزندان که علت اصلی مخالفت را نمی دانند به حرف مادرشان توجه نکرده و برای کمک به مادر در مراقبت از پدرشان در مزرعه می مانند. اما کم کم متوجه می شوند اتفاقات عجیبی در مزرعه در حال رخ دادن است...

خانواده یکی از عوامل قدیمی در فیلمهای ترسناک است. این دست از فیلم های ترسناک در دهه 70 میلادی به اوج خود رسید. در این فیلمها عوامل وحشت زا نهاد خانواده را هدف قرار داده و یا خانواده (یا یکی از افراد خانواده) عامل وحشت زای فیلم می شود.

در تعداد زیادی از این فیلمها عامل وحشت زا شیطان، تسخیر کالبد توسط اهریمن و ضدمسیح بوده که می توان به فیلمهای جن گیر، طالع نحس، تسخیر جوئل دیلینی، خداوند به من فرمان داد و مسابقه با شیطان اشاره کرد.

در تمام این فیلمها خانواده هسته اصلی فیلم است و عامل وحشت زا به عنوان ثمره خانواده معرفی می شود. خواه این خانواده گناهکار باشد خواه بی گناه؛ که فیلم " تاریک و شرور - The Dark and the Wicked" از این نوع فیلمها محسوب می شود.

فیلمساز در کنار عامل وحشت زا از دو عنصر فرم یعنی ابهام و غافلگیری بشدت استفاده کرده و این سه عنصر است که تا انتها در دل بیننده وحشت می آفریند.

یک مزرعه دور افتاده، خانه ای با درب های بدون چفت و بست، استفاده از نور کم و سایه زیاد، صدای باد و زوزه گرگ در کنار جیرجیر کردن درب ها و بسیاری از اجزای خانه چوبی، عناصری است که در خلق ابهام و غافلگیری بسیار کمک کرده است.

البته فیلمساز از عناصر دیگر سبکهای فیلم های ژانر وحشت نیز استفاده کرده است. به عنوان نمونه استفاده از موسیقی خوفناک و مرموز، ظهور ناگهانی و ریختن خون و تکه تکه شدن اعضای بدن که همگی از عناصر فیلمهای اسلشری یا همان سلاخی است. که همه این عناصر تشکیل دهنده میزانسن در خدمت همان اهریمن قرار گرفته تا حس اضطرابی ممتد را بوجود بیاورد.

اما همانطور که گفته شد محور و هسته مرکزی فیلم خانواده است. از همان ابتدا فیلساز کدهایی به بیننده می دهد تا ذهن بیننده را آماده حضور عامل وحشت زا کند. به عنوان نمونه می توان به عباراتی که مادر پیر خانواده در همان ابتدا می خواند اشاره کرد. در سکانس آغازین فیلم مادر را شاهدیم که هنگام خیاطی می گوید"گرفتار آزمایشها و وسوسه هایی می شویم؛ مشکلی روی می دهد؛ همانا که مسیح یاور ماست" سپس مادر به محل نگهداری گله بزی که دارند می رود. با توجه به اینکه "بز" از نمادهای مورد علاقه تفکرات شیطان پرستی است، مشخص می شود که ما باید منتظر حضور اهریمن به عنوان عامل وحشت زا باشیم.

فیلمساز سعی دارد علت حضور اهریمن را بی اعتقادی به خدا در کل این خانواده معرفی کند. ابتدا چرایی حضور اهریمن مشخص نیست؛ ولی کم کم با اطلاعاتی که شخصیت ها بدست می آوردند، چرایی حضور اهریمن مشخص می شود.

در سکانس حضور لوئیز و مایکل در پزشکی قانونی، پزشک یک کیسه پر از صلیب را به مایکل می دهد. بعد می گوید " اینها از آن صلیب هایی است که در کلاسهای کلیسا یکشنبه ها می دهند"؛ سپس لوئیز که تعجب کرده است می گوید " نه اینطور نیست؛ اینطور جاها نمی رفت"

در ادامه سکانس ملاقات یک کشیش با لوئیز و مایکل را داریم که مدعی است با مادرشان ملاقات کرده ولی مایکل به او می گوید" او به خدا اعتقادی نداشت؛ هیچ وقت؛ هیچکدام از ما به خدا اعتقادی نداریم" سپس لوئیز به کشیش می گوید"مادرم فکر می کرد اتفاقات عجیب کار شیطان است؛ او از این باورها نداشت" و کشیش در ادامه می گوید "مهم نیست چی را باور دارید؛ خیال کردید که یک گرگ برایش مهم است شما باورش دارید یا نه؟ کافی است تنها در جنگل گیرتان بیاورد؛ دیگر برایش اهمیتی ندارد"

از نیمه دوم فیلم به بعد بیننده کاملا به ماهیت عامل وحشت زا پی برده و در ادامه منتظر چگونگی برخورد این عامل با خانواده است.

بخشی از رویدادهای فیلم نیز عینا از برخی فیلمها شاخص ژانر وحشت کپی شده است؛ که برای نمونه می توان به خوابیدن پدر روی تخت و حالت جن زدگی که به او دست می دهد اشاره کرد؛ که در ادامه پدر خانواده همانند رگان (دختر جن زده) در فیلم جن گیر به سقف می چسبد. و یا  زخم هایی که روی گردن پدر می افتد از عناصر تکراری بسیاری از فیلمهای ترسناک است که عامل وحشت زا در آن اهریمن است.

البته تاریک و شرور، فیلمنامه قوی و منسجمی نداشته و خصوصا شخصیت پردازی در این فیلم اساسا وجود ندارد. به همین علت ارتباط بین اهریمن و کل خانواده بسیار سطحی بود و این تضاد عمق پیدا نمی کند. در نتیجه بحران خلق شده گیرایی لازم را ندارد؛ و فیلمساز سعی کرده است با اتکا به عناصر تشکیل دهنده ژانر وحشت که به آن اشاره شد، بیننده را تا پایان همراه کند.

پایان/

۱۶ دی ۱۳۹۹ - ۰۷:۴۵
کد خبر: 8216

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 2 + 14 =